Dirençli Bir Sahil Oluşturmak

Kıyı manzaraları, deniz seviyesinin yükselmesi, kıyı erozyonu ve yağış düzenindeki değişimler dahil olmak suretiyle iklim değişikliği sebebiyle bir takım zorlukla karşı karşıyadır. Bu zorluklar kıyıdaki toplulukların evlerini, işyerlerini ve altyapılarını iklim değişikliğinin etkilerinden korumalarını zorlaştırıyor.

Son yıllarda kıyı toplumlarının iklim değişikliğinin etkileriyle baş etmelerine destek olmak amacıyla tasarlanan kıyı ahenk stratejilerine alaka giderek artmaktadır. Bu stratejiler deniz duvarları inşa etmek, sulak alanları restore etmek ve kontrollü geri istifa benzer biçimde muhtelif yaklaşımları ihtiva eder.

II. İklim Değişikliğinin Kıyı Alanları Üstündeki Tesirleri

İklim değişikliğinin kıyı yerleri üstünde aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle muhtelif tesirleri bulunmaktadır:

• Deniz seviyesi yükselmesi
• Kıyı erozyonu
• Yağış düzenindeki değişimler
• Artan fırtına sertliği
• okyanus asitlenmesi

Deniz seviyesinin yükselmesi, iklim değişikliğinin kıyı yerleri üstündeki en mühim etkisidir. Okyanuslar ısındıkça genişler ve buzullar eriyerek deniz seviyelerinin yükselmesine yol açar. Bu, dalgalar ve akıntılar sebebiyle kıyı süresince kademeli olarak arazi kaybı anlamına gelen kıyı erozyonuna yol açmaktadır.

Yağış düzenindeki değişikliklerin kıyı alanları üstünde de mühim tesirleri bulunmaktadır. Birtakım bölgelerde fırtınaların sıklığında ve şiddetinde artış yaşanıyor, bu da su baskını ve erozyona niçin olabiliyor. Öteki bölgelerde ise yağışların azalması kuraklığa ve orman yangınlarına niçin olabilir.

Okyanus asitlenmesi, iklim değişikliğinin kıyı bölgelerini etkileyen bir başka etkisidir. Okyanuslar atmosferden karbondioksiti emdikçe okyanusun pH'ı düşer. Bu vaziyet deniz hayatının hayatta kalmasını zorlaştırabilir.

III. Kıyı Uyarlama Stratejileri

Kıyı topluluklarının iklim değişikliğinin etkileriyle başa çıkmalarına destek olmak için kullanılabilecek bir takım değişik kıyı ahenk stratejisi vardır. Bu stratejiler şunları ihtiva eder:

• Deniz duvarları inşa etmek
• Sulak alanların restorasyonu
• Yönetilen geri istifa
• Yaşayan kıyı şeritleri
• Mavi karbon
• Yeşil altyapı

Deniz duvarları en yaygın kıyı uyarlama stratejilerinden biridir. Araziyi dalgalardan ve fırtına dalgalanmalarından korumak için kıyı süresince deniz duvarları inşa edilir. Sadece deniz duvarlarının kıyı ekosistemleri üstünde negatif tesirleri de olabilir; sözgelişi çökeltilerin kumsallara ve sulak alanlara ulaşmasını engellemek benzer biçimde.

Sulak alanların restore edilmesi bir öteki mühim kıyı uyarlama stratejisidir. Sulak alanlar kıyı topluluklarına fırtınadan korunma, taşkın kontrolü ve yaban yaşamı için hayat alanı da dahil olmak suretiyle bir takım yarar sağlar. Sulak alanların restorasyonu, deniz seviyesindeki yükselişin ve kıyı erozyonunun etkilerinin hafifletilmesine destek olabilir.

Yönetilen geri istifa, insanları ve altyapıyı kademeli olarak kıyıdan uzaklaştırmayı içeren bir stratejidir. Yönetilen geri istifa zor ve tartışmalı bir karar olabilir, sadece kıyı taşkınları ve aşınma riskini azaltmanın müessir bir yolu olabilir.

Yaşayan kıyı şeritleri, kıyıyı dalgalardan ve fırtına dalgalarından korumak için bitkiler ve istiridye resifleri benzer biçimde naturel malzemeleri kullanan bir tür kıyı koruma sistemidir. Yaşayan kıyı şeritleri deniz duvarlarından daha sürdürülebilirdir ve kıyı ekosistemlerine birçok yarar sağlayabilir.

Mavi karbon, mangrov ormanları, deniz çayırları ve tuzlu bataklıklar benzer biçimde kıyı ekosistemlerinde depolanan bir karbon türüdür. Mavi karbon, atmosferdeki karbondioksiti depolayarak iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmeye destek olabilir.

Yeşil altyapı, topluluklara taşkın kontrolü, hava kalitesinin iyileştirilmesi ve yaban yaşamı habitatı benzer biçimde muhtelif faydalar sağlamak için ağaçlar ve sulak alanlar benzer biçimde naturel özellikleri kullanan bir altyapı türüdür. Yeşil altyapı bununla birlikte iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmeye de destek olabilir.

Tipik Mevzular

S: En mühim kıyı uyarlama stratejileri nedir?

C: En mühim kıyı uyarlama stratejileri içinde deniz duvarları inşa etmek, sulak alanları onarmak, yönetilen geri istifa, yaşayan kıyı şeritleri, mavi karbon ve yeşil altyapı yer ediniyor.

S: Kıyıya ahenk stratejilerinin yararları nedir?

Kıyı uyarlama stratejileri, kıyı topluluklarının deniz seviyesinin yükselmesi, kıyı erozyonu ve fırtınalar benzer biçimde iklim değişikliğinin etkilerinden korunmasına destek olabilir.

S: Kıyıya ahenk stratejilerinin zorlukları nedir?

Yüksek inşaat maliyeti benzer biçimde kıyıya ahenk stratejileriyle alakalı bir dizi zorluklar vardır.

Antet	Yanıt
Kıyı adaptasyonu	Kıyı alanlarının iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dayanıklı hale getirilmesi periyodu
İklim değişikliği	Dünya'nın iklim sisteminin, endüstri öncesi dönemden (18 ile 1900 arası) beri, başta fosil yakıt yakılması olmak suretiyle insan faaliyetleri sebebiyle gözlemlenen ve Dünya atmosferindeki ısıyı hapseden sera gazı seviyelerini artıran uzun soluklu ısınması.
Kıyı erozyonu	Dalgaların, gelgitlerin ve akıntıların etkisiyle kıyı süresince arazinin kademeli olarak aşınması
Deniz seviyesi yükselmesi	Dünya deniz seviyesinin yaklaşık yüksekliğindeki artış
Kıyı esnekliği	Kıyı ekosistemlerinin ve topluluklarının iklim değişikliğinin etkilerine dayanma ve bu etkilerden kurtuluş kabiliyeti

II. İklim Değişikliğinin Kıyı Alanları Üstündeki Tesirleri

İklim değişikliği, halihazırda deniz seviyesinin yükselmesi, kıyı erozyonu ve su baskını benzer biçimde muhtelif tehditlere karşı savunmasız olan kıyı alanları üstünde mühim bir etkiye haiz.

Deniz seviyesinin yükselmesi, okyanus suyunun ısındıkça termal olarak genleşmesi ve buzulların ve buz tabakalarının erimesinden meydana gelmektedir. Deniz seviyeleri yükseldikçe kıyı yerleri daha sık ve şiddetli su baskınlarıyla yüz yüze kalıyor; bu vaziyet altyapıya zarar verebilir, insanları yerinden edebilir ve yaban dünyasına zarar verebilir.

Kıyı erozyonu, dalgaların ve akıntıların kıyı şeritlerinde azar azar aşındığı süreçtir. İklim değişikliği, fırtınaların sıklığını ve yoğunluğunu artırarak kıyı erozyonunu hızlandırıyor, bu da kıyı altyapısına ve habitatlara daha çok zarar verebiliyor.

Sel, kıyı yerleri için büyük bir tehdittir ve iklim değişikliği bunun meydana gelme olasılığını artırmaktadır. Yükselen deniz seviyeleri ve daha şiddetli fırtınalar kıyı taşkınlarının daha sık ve şiddetli bulunmasına niçin oluyor.

İklim değişikliğinin kıyı yerleri üstünde başka tesirleri de var:

• Deniz ekosistemlerindeki değişimler
• Tatlı su kaynaklarında artan tuzlanma
• Gezim ve rekreasyonun bozulması
• İnsan sağlığı üstündeki negatif etkisinde bırakır

İklim değişikliğinin kıyı yerleri üstündeki tesirleri önemlidir ve gelecekte de kötüleşmeye devam etmesi beklenmektedir. Sera gazı emisyonlarının azaltılmasına ve halihazırda gerçekleştirilen iklim değişikliğinin etkilerine ahenk sağlanmasına yönelik adımların atılması önemlidir.

III. Kıyı Uyarlama Stratejileri

Kıyı ahenk stratejileri, iklim değişikliğinin kıyı alanları üstündeki etkilerini azaltmak için alınabilecek bir takım önlemdir. Bu stratejiler mahalli, yöresel ya da milli düzeyde uygulanabilir ve muhtelif değişik yaklaşımları içerebilir.

Birtakım yaygın kıyı uyarlama stratejileri şunları ihtiva eder:

• Kıyı şeritlerini aşınma ve su baskınlarından korumak için deniz duvarları ve öteki kıyı savunmalarının inşa edilmesi
• Kıyı topluluklarının daha emin bölgelere taşınması
• Kıyı alanlarının iklim değişikliğinin etkilerinden korunmasına destek olabilecek kıyı sulak alanlarının ve öteki naturel özelliklerin restore edilmesi
• Daha sürdürülebilir kıyı geliştirme uygulamalarının geliştirilmesi

Kıyı ahenk stratejileri, kıyı topluluklarını ve ekosistemlerini iklim değişikliğinin etkilerinden korumak için gereklidir. Şimdi harekete geçerek kıyı bölgelerinin gelecekteki zorluklara karşı dayanıklı ve sürdürülebilir kalmasını sağlamaya destek olabiliriz.

IV. Bariyer Adaları

Bariyer adaları kıyıya paralel uzanan uzun ve dar kara şeritleridir. Ana karadan lagün ya da haliç benzer biçimde bir su hacmi ile ayrılırlar. Bariyer adaları, dalgalar ve akıntıların biriktirdiği kum ve tortuların birikmesiyle kaynaklanır.

Bariyer adaları kıyı topluluklarına aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım mühim yarar sağlar:

• Kıyı topluluklarını fırtına dalgalanmalarından ve su baskınlarından korurlar.
• Muhtelif yabani hayvanlara hayat alanı sağlarlar.
• Turizmi ve rekreasyonu destekliyorlar.

Hem de bariyer adaları, deniz seviyesinin yükselmesi ve fırtına yoğunluğunun artması benzer biçimde iklim değişikliğinin etkilerine karşı da savunmasızdır. Deniz seviyeleri yükseldikçe bariyer adaları artan miktarda aşınıyor. Bu aşınma kıyı topluluklarını ve altyapıyı tehdit edebilir.

Bariyer adalarını iklim değişikliğinin etkilerine adapte etmek için kullanılabilecek bir takım değişik strateji vardır. Bu stratejiler şunları ihtiva eder:

• Deniz duvarları ve öteki kıyı savunmalarını inşa etmek.
• Kıyı topluluklarının ve altyapının yine konumlandırılması.
• Kıyı sulak alanlarının restorasyonu ve korunması.

Bariyer adalarını iklim değişikliğinin etkilerine uyarlamanın en iyi yolu, bariyer adasının yüz yüze olduğu spesifik konuma ve spesifik tehditlere bağlı olarak değişecektir.

V. Deniz Duvarları

Deniz duvarları, dalgaların kıyı şeridine ulaşmasını önlemek için tasarlanmış bir tür kıyı koruma yapısıdır. Tipik olarak beton ya da taştan yapılırlar ve kıyı şeridine dik olarak inşa edilirler. Deniz duvarları kıyı erozyonunu azaltmada müessir olabilir sadece bununla birlikte aşağıdakiler benzer biçimde bir takım negatif etkiye de haiz olabilirler:

* Naturel tortu nakliyat süreçlerini bozarak plaj erozyonuna yol açabilirler.
* Sel ve aşınma riskini artırabilecek “yansıtıcı” bir dalga iklimi yaratabilirler.
* Deniz ekosistemlerine zarar verebilecek tortu ve kirleticileri hapsedebilirler.
* Çirkin olabilirler ve eğlence faaliyetlerine mani olabilirler.

VI. Yönetilen Geri Istifa

Yönetilen geri istifa, insan gelişiminin kasıtlı olarak kıyıdan uzağa taşınmasını içeren bir kıyı uyarlama stratejisidir. Bu, satın almalar, yer değişiklik yapma yardımı ve emlak bankacılığı benzer biçimde muhtelif yöntemlerle yapılabilir. Yönetimli geri istifa, pahalı olabileceği ve topluluklar için yıkıcı olabileceği için çoğu zaman son umar olarak görülüyor. Sadece kıyı tehlikeleri riskini azaltmanın ve insanları ve mülkleri iklim değişikliğinin etkilerinden korumanın müessir bir yolu olabilir.

Yönetilen inzivanın aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle birçok pozitif yanları vardır:

• Sel, aşınma ve fırtına dalgalanması benzer biçimde kıyı tehlikeleri riskini azaltabilir.
• İnsanları ve mülkleri iklim değişikliğinin etkilerinden koruyabilir.
• Sulak alanlar ve plajlar benzer biçimde naturel kıyı ekosistemlerinin korunmasına destek olabilir.
• Rekreasyon ve ekonomik kalkınma için yeni fırsatlar yaratabilir.

Hem de, kontrollü geri çekilmeyle alakalı birtakım zorluklar da vardır:

• Topluluklar için pahalı ve yıkıcı olabilir.
• Taşınma için müsait arazi bulmak zor olabilir.
• İş ve mesken kaybı benzer biçimde toplumsal ve ekonomik sorunlara yol açabilir.

Zorluklara karşın, kontrollü geri istifa, iklim değişikliği riskinin azaltılmasına ve insanların ve mülklerin korunmasına destek olabilecek mühim bir kıyı uyarlama stratejisidir.

VII. Yaşayan Kıyı Şeridi

Yaşayan kıyı şeritleri, kıyı şeritlerini aşınma ve su baskınlarından korumak için bitkiler ve istiridye resifleri benzer biçimde naturel malzemeleri kullanan bir tür kıyı uyarlama stratejisidir. Yaşayan kıyı şeritleri çoğu zaman deniz duvarları benzer biçimde geleneksel sert yapılardan daha müsait maliyetli ve sürdürülebilirdir ve balıklar ve yaban yaşamı için hayat alanı ve gelişmiş su kalitesi benzer biçimde muhtelif ekosistem hizmetleri sağlayabilirler.

Her biri muayyen zorluklara çözüm bulmak suretiyle tasarlanmış oldukça sayıda değişik türde yaşayan kıyı şeridi vardır. Sözgelişi, istiridye resifleri dalga gücünü azaltmak ve tortuyu hapsetmek için kullanılabilirken, tuzlu bataklıklar kıyı şeritlerini fırtınalardan ve sellerden korumaya destek olabilir.

Yaşayan kıyı şeritleri, kıyı adaptasyonuna yönelik ümit verici bir yaklaşımdır ve dünya genelinde kıyı şeritlerini korumak için giderek daha çok kullanılmaktadır. Sadece yaşayan kıyı şeritlerinin her derde çare olmadığını ve her yerde müessir olamayacağını unutmamak önemlidir. Yaşayan bir kıyı şeridi stratejisi seçmeden ilkin, muayyen bir kıyı şeridinin yüz yüze olduğu spesifik zorlukları dikkatli bir halde değerlendirmek önemlidir.

Mavi Karbon

Mavi karbon, mangrov ormanları, deniz çayırları ve tuzlu bataklıklar benzer biçimde kıyı ekosistemlerinde depolanan karbonu anlatım eder. Bu ekosistemler dokularında ve topraklarında karbon depolayabiliyor ve iklim değişikliğinin azaltılmasında mühim rol oynuyor.

Mangrov ormanları hayattaki en müessir karbon yutaklarından biridir ve kara ormanlarına bakılırsa 10 kat daha çok karbon depolayabilirler. Deniz çayırları ve tuzlu bataklıklar da mühim miktarlarda karbon depoluyor ve kıyı topluluklarına kıyı şeridinin korunması ve balık habitatı benzer biçimde bir takım başka yarar sağlıyor.

Mavi karbon ekosistemleri iklim değişikliği, kirlilik ve kıyı gelişimi benzer biçimde bir takım unsur tarafınca tehdit ediliyor. İklim değişikliği deniz seviyelerinin yükselmesine niçin oluyor, bu da mangrov ormanlarının ve deniz çayırlarının yok bulunmasına yol açıyor. Kirlilik ve kıyı gelişimi de bu ekosistemleri yok ediyor ve toparlanmalarını zorlaştırıyor.

Mavi karbon ekosistemlerinin korunması ve eski haline getirilmesi iklim değişikliğiyle mücadelenin mühim bir parçasıdır. Bu ekosistemler kıyı topluluklarına oldukça sayıda yarar sağlar ve sıhhatli bir okyanusun sürdürülmesi için gereklidir.

IX. Yeşil Altyapı

Yeşil altyapı, kıyı şeritlerini iklim değişikliğinin etkilerinden korumak için sulak alanlar, ormanlar ve kum tepeleri benzer biçimde naturel özellikleri kullanan bir tür kıyı ahenk stratejisidir.

Yeşil altyapı, kıyı erozyonunun azaltılmasına, kıyı topluluklarının su baskınlarından korunmasına ve yaban yaşamı için hayat alanı sağlanmasına destek olabilir.

Kıyı şeritlerini korumak için yeşil altyapıyı kullanmanın birkaç değişik yolu vardır.

• Sulak alanlar dalga enerjisinin emilmesine ve kıyı erozyonunun azaltılmasına destek olabilir.
• Ormanlar kumulların dengelenmesine ve kıyı şeritlerinin su baskınlarından korunmasına destek olabilir.
• Kumullar kıyı şeridini fırtına dalgalanmalarından ve su baskınlarından korumaya destek olabilir.
• Mangrov ormanları kıyı şeridinin aşınma ve su baskınlarından korunmasına destek olabilir.

Yeşil altyapı, kıyı şeridini iklim değişikliğinin etkilerinden korumanın müsait maliyetli ve sürdürülebilir bir yoludur.

Yeşil altyapıyı kullanarak kıyı şeritlerimizi ve buralarda yaşayan toplulukları korumaya destek olabiliriz.

1. Kıyıya ahenk nelerdir?

Kıyı adaptasyonu, kıyı alanlarının iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dayanıklı hale getirilmesi sürecidir. Bu, deniz duvarları inşa etmek, canlı kıyı şeritleri kurmak ve kontrollü geri istifa benzer biçimde önlemleri içerebilir.

2. İklim değişikliğinin kıyı bölgelerine tesirleri nedir?

İklim değişikliği kıyı bölgelerinde deniz seviyesinin yükselmesi, kıyı erozyonu ve sel benzer biçimde bir takım etkiye niçin oluyor. Deniz seviyesinin yükselmesi, okyanus yüzeyinin yaklaşık yüksekliğindeki artıştır. Bu, kıyıdaki sulak alanların su basmasına, erozyona ve tuzlanmasına niçin olabilir. Kıyı erozyonu, dalgalar ve akıntılar sebebiyle kıyı şeridi süresince toprak kaybıdır. Bu bununla birlikte su baskınlarına ve tuzlanmaya da yol açabilir. Sel, toprağın sular altında kalmasıdır. Bu fırtına dalgalanmaları, yüksek gelgitler ya da yağış sebebiyle meydana gelebilir.

3. Kıyı alanlarının iklim değişikliğine ahenk sağlamasının değişik yolları nedir?

Kıyı manzaralarının iklim değişikliğine ahenk sağlamasının birçok değişik yolu vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Deniz duvarları inşa etmek
• Yaşayan kıyı şeritleri yaratmak
• Yönetilen geri istifa
• Mavi karbon
• Yeşil altyapı